Steeds meer werkgevers streven naar duurzaamheid. Ook door de opkomst van het thuiswerken en digitaal vergaderen lijkt de leaseauto meer en meer te verdwijnen. In de plaats daarvan komt een mobiliteitsbudget en de thuiswerkvergoeding. Maar kan de werkgever in zijn eentje besluiten om een werknemer de leaseauto af te nemen?
Arbeidsvoorwaarde
Als geen sprake is van een arbeidsvoorwaarde, dan kan de werkgever de werknemer in beginsel vragen om de auto in te leveren. Eerst moet daarom worden vastgesteld of er sprake is van een arbeidsvoorwaarde.
Het begrip arbeidsvoorwaarde wordt ruim uitgelegd, maar of er daadwerkelijk sprake is van een arbeidsvoorwaarde hangt af van de afspraken die werkgever en werknemer hebben gemaakt. In de kern is een arbeidsvoorwaarde een voorwaarde op basis waarvan de werknemer bereid is om de afgesproken arbeid te verrichten. Naast het overeengekomen recht op een leaseauto kan er daarom ook sprake zijn van een verworven recht op een leaseauto. Het enkel verstrekken van een leaseauto – die ook privé gebruikt mag worden – betekent in dat geval op zichzelf nog niet dat sprake is van een arbeidsvoorwaarde. Er moeten dan aanvullende feiten en omstandigheden worden vastgesteld.
(On)voorwaardelijk recht
Als sprake is van een arbeidsvoorwaarde, wordt er al snel van uitgegaan dat de werkgever de leaseauto alleen kan innemen als is voldaan aan de voorwaarden voor eenzijdige wijziging. Dit is niet altijd het geval. Aan een arbeidsvoorwaarde kunnen namelijk voorwaarden worden verbonden. Denk bij het recht op een leaseauto aan de functiegebonden leaseauto. Gaat de werknemer in een andere functie werken waar geen leaseauto bij hoort? Dan kan de leaseauto normaal gesproken worden ingenomen. Dit moet voor de werknemer dan wel vooraf duidelijk zijn geweest.
Eenzijdig wijzigen
Is er sprake is van een arbeidsvoorwaarde en voldoet de werknemer nog aan de voorwaarden voor verstrekking van de leaseauto, dan wordt toegekomen aan eenzijdige wijziging van het recht op de leaseauto.
In de regel zal een werkgever bij een wijziging van het recht op een leaseauto een beroep doen op een eenzijdig wijzigingsbeding en/of de norm van goed werknemerschap. Een werkgever doet er daarbij verstandig aan om de ondernemingsraad (indien aanwezig) ook bij de wijziging te betrekken en om een oordeel te vragen. Kort gezegd komt het vervolgens neer op een belangenafweging. Weegt het belang van de werkgever bij inname of het belang van werknemer bij behoud van de leaseauto zwaarder? Aan de kant van de werknemer weegt met name het belang van het privégebruik van de leaseauto zwaar. Hierdoor hoeft geen auto in privé gekocht te worden en vaak worden ook de brandstofkosten voor de privékilometers vergoed. Dit zijn zwaarwegende (financiële) belangen. In de rechtspraak wordt het recht op een leaseauto daarom regelmatig aangehaald als (verkapt) loon. De werkgever moet daarom een zwaarwegend(er) belang hebben om het recht op een leaseauto eenzijdig te wijzigen.
Is het (on)mogelijk?
Uit de rechtspraak volgt dat het eenzijdig wijzigen van het recht op een leaseauto niet eenvoudig is. De werknemer heeft normaal gesproken zwaarwegende (financiële) belangen bij behoud van de leaseauto. Voor de werkgever is het daarom verstandig om de gemaakte afspraken en voorwaarden goed te analyseren en concreet te onderbouwen waarom het belang van de werkgever zwaarder weegt dan het belang van de werknemer.
Meer weten?
Kom je er zelf niet uit of wordt jouw vraag niet beantwoord? Neem dan gerust contact op met Amber Legal (tel: 06-28128978, e-mail: info@amber-legal.nl). Amber Legal helpt jou graag verder met al je vragen over dit onderwerp.